Evropska prašuma u srcu Balkana

Izmedu rijeka Lima i Tare, u središnjem dijelu Bjelasice, nalazi se Nacionalni park Biogradska gora, osnovan 1952. godine, i smješten u prostoru sjeveroistočne Crne Gore, i zahvata površinu od 5 650 hektara.

Omeđen planinskim visovima, ispresjecan potocima i uvalama, ukrašen jezerima, okićen stoljetnim šumama i pitomim livadama, predstavlja veličanstven dar prirode.

Njegova zaštita datira još od 1878. godine, kada je ova teritorija postala Knjažev zabran, poklon ondašnjem gospodaru Crne Gore knjazu Nikoli. Pejzaž je izuzetno pitom, sa dominantnom zelenom bojom uslijed prostranstava jedinstvenih šumskih ekosistema, koje smjenjuju živopisni krajolici sa livadskom vegetacijom.

Glacijalni oblici reljefa kao što su vrhovi visoki i preko 2 000 metara (Crna glava - 2 139 m) i glečerski talasi i cirkovi, sa više glečerskih jezera.

Najznačajnija prirodna vrijednost ovog nacionalnog parka je prašuma Biogradska gora, koja zauzima površinu od 1 600 hektara i jedna je od posljednjih tri u Europi. Ima karakter strogo zaštićenog rezervata.

U srcu prašume smjestilo se Biogradsko jezero, najveće i najpoznatije u nizu ledničkih jezera na području nacionalnog parka. U bistroj jezerskoj vodi ogleda se sva ljepota drevne šume dajući joj modro-zelenu boju i čineći pejzaž takvim da ostavlja utisak duboke impresije.

Znamenitosti prašumskog rezervata, ostale prirodne vrijednosti i pejzažne ljepote nacionalnog parka kandiduju ovo područje za uključenje u Svjetsku prirodnu baštinu i međunarodni ekološki program Čovjek i biosfera.

Istorija je na ovim prostorima ostavila duboke tragove. Kulturno- istorijska nasleđa nacionalnog parka čine arheološki lokaliteti, sakralni spomenici, narodno graditeljstvo. Brojni autohtoni objekti narodne arhitekture u selima i katunima, kuće, brvnare, kule, vodenice rasuti su po obodu prašumskog rezervata planine Bjelasice.

Vrlo slikovito i atraktivno djeluju katuni Pešica rupe, Vranjak, Siska, Vragodo. Ljeti padine ožive, katuni se ispune, a proplanci zaspu zvucima čaktara.

Na obodu ovog nacionalnog parka nalazi se manastir Morača (XIII vijek) sa veoma lijepim i značajnim freskama iz XIII, XVI i XVIII vijeka i najznačajnijim (u Crnoj Gori) ikonama iz XVII vijeka.

Obilazak Biogradske gore može se početi baš odatle. Osim toga, za veće grupe turista organizovani su izleti kroz šumske ekosisteme do Biogradskog jezera (Kolašin - Kraljevo Kolo - Biogradsko jezero) uz, po želji, veslanje u drvenim čamcima.

Takođe, moguće je doći ski liftom do jednog od vrhova Bjelasice, odakle se pruža veličanstven pogled na cijeli nacionalni park (to je ruta Kolašin-Mušovica rijeka - Ski centar Jezerine). Za manje grupe turista koji koriste terenska vozila organizuje se obilazak parka iz pravca Dolovi Lalevica - Bjelasička Kosa - Zekova Glava – Vranjak – Jezerine – Kolašin, ili obratno.

Do najviših kota i jezera (Crna Glava, Zekova glava Troglava, Pešica jezero, Siško jezero, Ursulovacka jezera) može se stići markiranim stazama. Na određenim mjestima je moguće kampovati.